Jaki fotelik zapewni Twojemu dziecku komfort i bezpieczeństwo?

Jaki fotelik zapewni Twojemu dziecku komfort i bezpieczeństwo? Konsekwencją stłuczki lub wypadku drogowego może być mniej lub bardziej poważny uszczerbek na zdrowiu, a nawet utrata życia. Nie trzeba nikomu tłumaczyć, że dziecko uczestniczące w wypadku jest znacznie bardziej narażone na niebezpieczeństwo niż osoba dorosła. Podróżowanie samochodem z dzieckiem niezabezpieczonym odpowiednim fotelikiem może zakończyć się tragicznie. Poza tym pamiętajmy, że przewożenie dzieci w taki sposób jest zabronione. Brak fotelika karany jest przez Policję w naszym kraju mandatem w wysokości 150 zł oraz 6 punktami karnymi.

Miejmy na uwadze fakt, że największą karą, jaka może nas spotkać, jeśli zdecydujemy się przewozić dziecko bez fotelika, jest jego kalectwo lub śmierć na skutek obrażeń odniesionych w wypadku. Dlatego ZAWSZE, niezależnie czy nasze dziecko jest z tego faktu zadowolone, koniecznie musi podróżować w foteliku.

Kodeks drogowy mówi, że w pojeździe samochodowym wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dziecko nie przekraczające 150 cm wzrostu, przewozi się w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci, odpowiadającym wadze i wzrostowi dziecka oraz właściwym warunkom technicznym.
Tak więc by zapewnić dziecku maksimum bezpieczeństwa, fotelik musi być przystosowany zarówno do naszej pociechy, jak i do naszego auta.

Uwaga! żaden, nawet najlepszy fotelik nie będzie w pełni bezpieczny, jeżeli zamontujemy go nieumiejętnie. Każdy fotelik posiada swój własny, choć zbliżony do innych sposób montażu na samochodowej kanapie. Dlatego ważne jest, by zapoznać się z dołączoną instrukcją obsługi i krok po kroku zamontować go zgodnie z jej poleceniami.

W zależności od modelu, foteliki mocujemy na 3-punktowe pasy samochodowe, system IsoFix (specjalne metalowe zaczepy umieszczone między siedziskiem i oparciem kanapy – szerszy opis w dalszej części poradnika), za pomocą systemu Latch lub Luas (stosowane w USA). Ważne jest, by upewnić się, czy dany model fotelika pasuje do wybranego modelu samochodu. Tylko stabilnie zamontowany fotelik będzie maksymalnie chronić Twoje dziecko!

Przed dokonaniem zakupu fotelika, obowiązkowo trzeba zapoznać się z wynikami crashtest-ów. Niezależne europejskie zrzeszenia (m.in. ADAC, OEAMTC, AA Trust, czy ANWB) badają, czy dany fotelik spełnia odpowiednie normy i oceniają go w 5-stopniowej skali: bezpieczeństwo, łatwość obsługi, komfort oraz tkaniny (pod względem ich czyszczenia). Najlepszy fotelik to taki, który otrzymał w testach notę 5. Niestety na naszym rynku nie ma ich zbyt wiele. Foteliki, które otrzymały notę 4 również są godne polecenia. Jeżeli natomiast dany model otrzymał za bezpieczeństwo ocenę 2 lub 1 to należy się głęboko zastanowić i najlepiej odrzucić pomysł zakupu takiego „zabezpieczenia”. Pamiętajmy, że fotelik, który posiada atest-homologację nie zawsze musi być bezpieczny. W praktyce różnie z tym bywa, dlatego warto oprzeć się na opisanych powyżej specjalistycznych badaniach technicznych (testach zderzeniowych).

Zdecydowanie odradzamy zakup fotelika używanego, co do którego historii nie mamy pewności.
Jeżeli taki fotelik brał udział w wypadku lub stłuczce – nie nadaje się do dalszego użytkowania! Nawet niewielkie, niewidoczne gołym okiem uszkodzenia mogą znacznie obniżyć poziom bezpieczeństwa. Ponadto foteliki, które mają powyżej 5 lat również nie nadają się do dalszego używania. Pod żadnym pozorem w fotelikach nie można dokonywać żadnych napraw obudowy, czy pasów! Uszkodzone pasy i ich zapięcia wymagają całkowitej wymianie. Wszelkie ślady napraw pasów lub źle działające zapięcia dyskwalifikują fotelik w użytkowaniu.

Co to jest IsoFix?

IsoFix to system montowania fotelików dziecięcych na siedzeniach samochodowych.
System ten składa się ze specjalnych zaczepów – klamer, będących trwałą częścią bazy fotelika oraz z uchwytów znajdujących się między siedzeniem, a oparciem fotela samochodowego (fot. poniżej). Fotelik montujemy klamrami do mocowań połączonych bezpośrednio z ramą pojazdu, co daje większe bezpieczeństwo. Po umieszczeniu fotelika na kanapie przesuwamy go do tyłu, a sztywne elementy mocujące, same automatycznie zatrzaskują się na uchwytach IsoFix. Czynność tą ułatwiają prowadnice, które możemy wcześniej wcisnąć w szczelinę siedzenia na wysokości punktów kotwiczenia. Gdy klamry się zatrzasną (o tym z reguły informuję nas specjalny wskaźnik), mamy pewność, że siedzisko jest zamocowane prawidłowo.

Jak powszechnie wiadomo najczęstszym powodem ciężkich obrażeń, a nawet śmierci podczas wypadków samochodowych z udziałem dzieci używających fotelików, jest ich nieprawidłowy montaż. Nawet najlepszy fotelik zamontowany w aucie błędnie lub niestabilnie nie spełnia swojej roli. Dzięki systemowi IsoFix fotelik jest zawsze mocno, stabilnie i trwale połączony z ramą samochodu, a sam montaż jest szybki i łatwy – nie ma tu miejsca na pomyłki.

Foteliki z systemem IsoFix posiadają dodatkowy trzeci punkt zaczepu, który zapewnia większą sztywność obrotową (chroni przed efektem wbicia się fotelika w siedzisko kanapy samochodowej), co z kolei zmniejsza ryzyko wystąpienia u dziecka urazów głowy i szyi. Tymi elementami są specjalna nóżka lub pas mocujący (Top Tether) umieszczony za zagłówkiem. Nóżka opiera się o podłogę samochodu i podpiera bazę fotelika, natomiast pas jest przypinany do zaczepów umiejscowionych w bagażniku, w tylnej stronie oparcia kanapy lub w suficie auta i następnie naciągany.
Niestety nie wszystkie samochody są wyposażone w system IsoFix. W lutym 2006 roku wszedł przepis nakazujący producentom obowiązek wyposażania w ten system każdego nowo wyprodukowanego modelu samochodu, ale niektóre starsze auta również mogą posiadać ten system.

Foteliki z grupy wagowej 0 i 0+ mocuje się w kompatybilnej bazie, która posiada system IsoFix. Siedziska dla starszych dzieci (powyżej 9 kg) w większości mają ten system na stałe wbudowany w bazę (w niektórych przypadkach istnieje możliwość wykorzystania bazy zakupionej przy foteliku z grupy wagowej 0+ i kupno samego siedziska kompatybilnego z bazą).
Bezpieczne foteliki „na IsoFix-ie” zazwyczaj niestety nie należą do najtańszych, jednak pamiętajmy, że bezpieczeństwo naszych pociech jest bezcenne i w tym przypadku cena nie powinna być najważniejszym kryterium przy zakupie.

Czym jest I-Size?

Pojęcie i-Size określa najnowszą europejską normę dotyczącą bezpieczeństwa dzieci poniżej 15 miesiąca życia przewożonych w fotelikach samochodowych. Gwarantuje dodatkową ochronę głównie dzięki wprowadzeniu obowiązku przewożenia dzieci tyłem do kierunku jazdy do 15 miesiąca życia, zamiast do 9-12 miesiąca życia, jak to było to ujęte w poprzedniej regulacji Unii Europejskiej (ECER44/04).
Technologia i-Size została opracowana w oparciu o nowoczesne technologie i najnowsze badania z zakresu bezpieczeństwa dzieci podróżujących samochodami.
Bardzo istotny jest fakt, iż regulacja i-Size nie zastępuje poprzedniej normy ECER44/04, więc nie wymaga obowiązku wymiany fotelika na zgodny z nową normą. Wprowadzenie nowej regulacji daje przede wszystkim większą możliwość wyboru podczas zakupu kolejnego fotelika.

Foteliki dziecięce zgodne z nową regulacją i-Size wprowadzają nawet do dwóch razy większą ochronę od standardowych fotelików. I-Size gwarantuje większą ochronę szyi i głowy dziecka, dzięki narzuceniu obowiązku przewożenia dzieci tyłem do kierunku jazdy aż do 15 miesiąca życia. Wymusza również najwyższy poziom bezpieczeństwa podczas uderzeń bocznych, ponieważ po raz pierwszy w historii, regulacja narzuca minimalne kryteria zachowań podczas tego typu kolizji. Foteliki i-Size również dużo łatwiej zamontować w prawidłowy sposób, ponieważ norma wymaga montażu na system IsoFix zapewniając przy tym gwarancję dopasowania fotelika do każdego auta wyposażonego w ten system.
Dodatkowo, regulacja i-Size zapobiega przedwczesnemu przesadzeniu dziecka do większego fotelika montowanego przodem do kierunku jazdy, dzięki temu, że wyraźnie określa wiek zmiany fotelika na większy – 15 miesięcy zamiast 9-12 miesięcy. Wzrost dziecka oscylujący w granicach 75/80 cm jest jednak decydującym wyznacznikiem przy zmianie fotelika na kolejny, więc rodzic nie pomyli się i nie zmieni go zbyt wcześnie, kiedy stwierdzi, że głowa dziecka wystaje poza górną krawędź fotelika lub gdy nogi wystają poza fotelik.

Grupa „0” I „0+” (0-10 kg, 0-11 kg, 0-13 kg)

Są to foteliki dla niemowlaków i dzieci ważących nie więcej niż 13 kg (w praktyce, do momentu gdy dziecko ukończy ok. 1. rok życia). W takich fotelikach możemy ułożyć nawet noworodka, by bezpiecznie przewieźć go ze szpitala do domu. Nie zaleca się jednak stosowania ich w przypadku, gdy dziecko ma problemy zdrowotne z płucami lub sercem. Wówczas możemy niemowlaka przewozić w specjalnej gondoli przystosowanej do transportu w aucie.
Gondola taka, jak pokazują wyniki crash-testów jest jednak znacznie mniej bezpiecznym sposobem przewożenia małych dzieci.

Foteliki posiadają specjalny uchwyt, dzięki któremu możemy wygodnie przetransportować je wraz z dzieckiem. Posiadają również daszek chroniący przed słońcem, wiatrem i innymi czynnikami zewnętrznymi. Bezwzględnie nosidełko (tak również nazywane są te foteliki) musi być wyposażone w wewnętrzne pasy bezpieczeństwa oraz zagłówek – najlepiej regulowany. Warto zwrócić uwagę, czy fotelik posiada system ochrony bocznej, który zwiększa bezpieczeństwo dziecka w przypadku uderzenia bocznego. Gdy dziecko nieco podrośnie istnieje możliwość wyciągnięcia dodatkowego wkładu i powiększenia jego wewnętrznej przestrzeni. Foteliki z „zerowej” grupy wagowej możemy montować pasem samochodowym lub za pomocą specjalnej bazy. Taka baza ułatwia funkcjonowanie, gdyż wystarczy ją raz zamontować, a później tylko wpinać i wypinać fotelik bez potrzeby przekładania pasów. Bazę instalujemy w aucie pasem samochodowym lub za pomocą systemu IsoFix.

Pamiętajmy, by nigdy nie umieszczać fotelika na przednim siedzeniu mając jednocześnie aktywną poduszkę powietrzną! Przy niewielkiej nawet stłuczce, eksplodująca poduszka może wyrządzić dużą krzywdę dziecku. Zdecydowanie najbezpieczniej jest montować go na tylnej kanapie.

Grupa I (9-18 kg)

Gdy nasze dziecko wyrośnie już ze swojego pierwszego fotelika (główka zaczyna wystawać poza obręb zagłówka oraz gdy maluch potrafi już w miarę stabilnie siedzieć) to znak, że najwyższy czas na przesiadkę do większego siedziska.

Foteliki z przedziału wagowego 9-18 kg montujemy na kanapie samochodowej przodem lub tyłem do kierunku jazdy. Jazda tyłem znacznie zwiększa bezpieczeństwo malucha, gdyż w przypadku zderzenia ciężar ciała rozkłada się w całości na oparciu fotelika.

Dziecko w foteliku z I grupy wagowej zapinane jest na 5-punktowe pasy bezpieczeństwa. Praktycznie każdy fotelik posiada regulację pochyłu (pozycja siedząca i półleżąca). Można również spotkać się z fotelikami obrotowymi, ułatwiającymi umieszczanie w nich dziecka. Niestety nie wszystkie foteliki z tego przedziału posiadają odpowiedni zagłówek, który poza stworzeniem większego komfortu pełniłby również funkcję zabezpieczającą główkę. Zagłówki z reguły są regulowane i „rosną” wraz z dzieckiem. Regulowany jest również poziom wysokości pasów. Foteliki z wyższej półki cenowej posiadają kompatybilny mechanizm podnoszący jednocześnie zagłówek i pasy. Przed zakupem warto zwrócić uwagę, czy fotelik posiada system ochrony bocznej, który zwiększa bezpieczeństwo dziecka w przypadku uderzenia bocznego. Podobnie, jak foteliki z poprzedniej grupy wagowej i te możemy montować na 3-punktowe pasy samochodowe lub, co zwiększa bezpieczeństwo – na system IsoFix. W tym przypadku foteliki „na IsoFix-ie” w większości mają ten system na stałe wbudowany w bazę (w niektórych przypadkach istnieje możliwość wykorzystania bazy zakupionej przy foteliku z grupy wagowej 0+ i kupno samego siedziska kompatybilnego z bazą).

Grupa II i III (15-36 kg)

Foteliki z tych grup przystosowane są dla dzieci, które osiągnęły już 15 kg wagi. W praktyce są to dzieci, które mają ok. 3 lat.

Foteliki 15-36 kg nie posiadają wewnętrznych pasów bezpieczeństwa. Dziecko zapinane jest „razem z fotelikiem” pasem samochodowym. Fotelik ustawiamy na kanapie i sadzamy w nim małego pasażera zwracając uwagę na to, by zagłówek był odpowiednio wyregulowany. 3-punktowy samochodowy pas bezpieczeństwa musi przebiegać dokładnie przez ramię i biodra dziecka. Podobnie jak w przypadku innych grup wagowych warto zwrócić uwagę, czy fotelik posiada system ochrony bocznej, który zwiększa bezpieczeństwo dziecka w przypadku uderzenia bocznego. Większość fotelików z tego przedziału jest rozkładana – istnieje możliwość rozłączenia części oparcia od siedziska. Wówczas na samym siedzisku możemy przewozić dzieci, które osiągnęły wagę co najmniej 25 kg – jest to jednak rozwiązanie nie polecane, gdyż dziecko nie jest odpowiednio zabezpieczone przed uderzeniem bocznym.

Grupy łączone (0-18 kg, 0-25 kg, 9-25 kg, 9-36 kg, 25-36 kg)

Są to foteliki, które łączą w sobie cechy i elementy wyposażenia fotelików z dwóch lub trzech grup wagowych. Pod względem ekonomicznym jest to dobre rozwiązanie, natomiast w kwestii bezpieczeństwa różnie z tym bywa.

Przede wszystkim fotelik z podstawowej grupy wagowej jest idealnie dopasowany do przewożonego w nim dziecka. Natomiast przykładowo fotelik z grupy 0-25 kg może okazać się za duży dla noworodka i nieco za mały dla 3-latka. Na rynku można oczywiście znaleźć foteliki z grup łączonych, które zapewniają dziecku odpowiedni poziom bezpieczeństwa, jednak tak jak w poprzednich przypadkach, tak i tu wymiernikiem powinny być wyniki specjalistycznych badań – crashtestów.

Foteliki montowane tyłem do kierunku jazdy (RWF)

Zapewniają kilka razy większą ochronę w porównaniu do fotelików montowanych przodem.

W przypadku zderzenia przede wszystkim gwarantują lepszą ochronę szyi i głowy dziecka, dzięki rozłożeniu ciężaru ciała na oparciu i bokach fotelika (skorupa fotelika pełni wówczas rolę tarczy ochronnej absorbującej oddziaływanie wszystkich sił).

Zalecenia międzynarodowych organizacji konsumenckich, reprezentowanych przez ICRT mówią, aby dzieci przewożone były w fotelikach skierowanych tyłem do kierunku jazdy najdłużej jak to tylko możliwe, najlepiej do wieku 4 lat. Foteliki RWF montowane są za pomocą pasów samochodowych lub systemu IsoFix i występują w różnych grupach wagowych poczynając od 0 aż do 36 kg lub 105 cm (foteliki spełniające regulację i-Size).

Jeśli zainteresował Cię temat bezpiecznych i komfortowych fotelików, sprawdź również wpis: ,,Jaki fotelik samochodowy dla noworodka?”.